www.uszadministracja.fora.pl

Natalia Wegrzyk

Zagadnienia egzaminacyjne z instytucji europejskich (II r. niestacj. st.adm.)

Pojęcie organizacji międzynarodowej.
Elementy składające się na definicję organizacji międzynarodowej.
Rodzaje organizacji międzynarodowych.
Organizacje pozarządowe (cechy charakterystyczne, cele)
Organizacje o celach ogólnych a organizacje funkcjonalne.
Organizacje powszechne a organizacje grupowe (partykularne).
Organizacje międzyrządowe (koordynacyjne) a organizacje ponadnarodowe.
Cechy organizacji międzynarodowych o ponadnarodowym charakterze.

RADA EUROPY.
Przyczyny powstania.
Podstawa prawna funkcjonowania.
Poszerzanie składu członkowskiego.
Kryteria nabycia statusu członka.
Wykluczenie, zawieszenie, wystąpienie.
Przystąpienie Polski.
Cele.
Struktura wewnętrzna.
Organy statutowe.
Komitet Ministrów (skład, struktura wewnętrzna, kompetencje)
Zgromadzenie Parlamentarne (skład, struktura wewnętrzna)
Sekretariat.
Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych.
Komisarz Praw Człowieka.
System ochrony praw człowieka.
Najważniejsze konwencje dotyczące ochrony praw człowieka.
Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (katalog praw, protokoły dodatkowe).
Europejski Trybunał Praw Człowieka (skład, kompetencje).
Przesłanki wniesienia skargi indywidualnej do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
Zasady postępowania ze skargami złożonymi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

UNIA EUROPEJSKA.
Geneza Wspólnot Europejskich.
Europejska Wspólnota Węgla i Stali (powstanie, cele, struktura wewnętrzna).
Rozwój Wspólnot w latach 1958-1986 (terytorialny, prawny, instytucjonalny)
Jednolity Akt Europejski (najważniejsze zmiany dotyczące działalności Wspólnot).
Traktat z Maastricht i powstanie Unii Europejskiej.
Charakter i istota Unii Europejskiej po Traktacie z Maastricht.
„Trzy filary” Unii Europejskiej.
Wejście w życie Traktatu z Lizbony – najważniejsze zmiany.
Członkostwo w Unii Europejskiej (przystąpienie, zawieszenie, wykluczenie, wystąpienie).
Cele Unii Europejskiej.
Wartości Unii Europejskiej.
Kompetencje Unii Europejskiej.
Kategorie kompetencji (art. 2 TFUE).
Kompetencje wyłączne (art. 3 TFUE).
Kompetencje dzielone (art. 4 TFUE).
Kompetencje „wspierające” (art. 6 TFUE).
Obywatelstwo Unii Europejskiej (art. 9 TUE).
Katalog praw obywateli Unii (art. 20-24 TFUE).
Prawo Unii Europejskiej.
Prawo pierwotne a prawo wtórne (pochodne)
Pierwotne „prawo pisane”.
Katalog aktów prawa wtórnego (pochodnego).
Rozporządzenie – definicja, cechy szczególne.
Dyrektywa – definicja, cechy szczególne.
Decyzja – definicja, cechy szczególne.
Zalecenia i opinie.
Zasada pierwszeństwa prawa unijnego.

INSTYTUCJE UNII EUROPEJSKIEJ.
Organy pomocnicze oraz agencje Unii Europejskiej.
Parlament Europejski.
Skład,
Struktura wewnętrzna.
Kompetencje (prawodawcze, kontrolne, budżetowe, kreacyjne)
Rada Europejska
Skład
Przewodniczący Rady Europejskiej – sposób powołania.
Kompetencje Rady Europejskiej (art. 235-236 TFUE).
Sposoby podejmowania decyzji przez Radę Europejską.
Rada
Skład Rady.
Struktura wewnętrzna (konfiguracje Rady przewidziane w Traktacie o UE oraz pozostałe, Koreper, Sekretariat Generalny, zasady przewodnictwa w Radzie)
Kompetencje Rady (prawodawcze, budżetowe, wewnątrzorganizacyjne, międzynarodowe, kreacyjne, kontrolne)
Zasady podejmowania decyzji przez Radę.
Na czym polega kwalifikowana większość głosów w Radzie.
Co to jest klauzula weryfikacji demograficznej.
Kiedy Rada podejmuje decyzje jednomyślnie?
Kiedy Rada podejmuje decyzje większością głosów?
Kiedy Rada podejmuje decyzje większością czterech piątych swoich członków?
Komisja.
Etapy procesu powołania członków Komisji Europejskiej.
Kto i w jakim trybie powołuje Przewodniczącego Komisji Europejskiej.
Skład Komisji Europejskiej.
Wymagania stawiane kandydatom na członków Komisji Europejskiej.
Struktura wewnętrzna Komisji Europejskiej.
Funkcje Przewodniczącego Komisji Europejskiej.
Kompetencje Komisji (kontrolne, administracyjne, prawodawcze).
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
Struktura wewnętrzna, (Trybunał Sprawiedliwości, Sąd, Sądy wyspecjalizowane).
Skład poszczególnych organów sądowniczych.
Wymagania stawiane kandydatom na sędziów.
Zakres jurysdykcji (art. 251-281 TFUE).
Orzeczenia prejudycjalne.
Europejski Bank Centralny
Struktura wewnętrzna.
Kompetencje (art. 282-284 TFUE).
Zarząd EBC.
Trybunał Obrachunkowy.
Skład
Struktura wewnętrzna.
Kompetencje (art. 285-287 TFUE).
Komitet Ekonomiczno Społeczny.
(skład struktura wewnetrzna, kompetencje)
Komitet Regionów.
(skład struktura wewnętrzna, kompetencje)

Zalecana literatura.
E. Latoszek, M. Proczek: Organizacje międzynarodowe, Warszawa 2006, (rozdział dotyczący organizacji międzynarodowych, rozdziały dotyczące zagadnień wstępnych (Organizacje międzynarodowe) oraz Rady Europy.
J. Barcik, A. Wentkowska: Prawo Unii Europejskiej (z uwzględnieniem Traktatu z Lizbony) Warszawa 2008 (wybrane części).
Traktat o Unii Europejskiej (TUE), Dz. Urz. UE 2010, C 83.
Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), Dz. Urz UE 2010, C 83.